Parametrisch ontwerpen is een proces waarbij op basis van data of relaties tussen onderdelen een ontwerp kan worden gegenereerd. Ook voor de infra biedt dit talloze mogelijkheden. Het concept is niet nieuw, maar neemt in de bouw de laatste jaren een enorme vlucht
Grasshopper, Dynamo, visueel programmeren. Je komt het overal tegen maar wat houdt dit precies in? Heeft dit iets met BIM te maken? Wat betekent dit voor het ontwerpproces. Hebben wij er wat aan in onze organisatie? En kunnen wij dit ook?
parametrisch ontwerpen kan beter worden aangeduid als ‘parametrisch en associatief ontwerpen’. In deze blog wordt verder alleen de term ‘parametrisch ontwerpen’ gebruikt. Associatief betekent dat er relaties (bewerkingslogica) tussen de parameters bestaan. Wat Parametrisch Ontwerpen bijzonder maakt, is dat de Ontwerper niet alleen de parameters maar ook deze bewerkingslogica expliciet moet definiëren (modelleren).
Dit betekent feitelijk dat parametrisch ontwerpen precies gaat doen wat de Ontwerper wil want hij/zij heeft het zelf gedefinieerd. De software is geen ‘black box’ meer die zijn interne werking verbergt; de ontwerper kan precies zien wat er gebeurt en als hij/zij niet tevreden is, wordt het aangepast.
Er zijn vier motieven om een parametrisch model op te zetten:
Vormgeving; Bij complexe vormen, zoals dubbelgekromde vlakken of andere sferische constructies, kan een parametrisch model helpen om snel een 3D-model te genereren.
Productie; Bij een hoge mate van herhaling van dezelfde soort berekeningen, kunnen parametrische modellen het productieproces versnellen. Vooral als er ook automatisch hoeveelheden, Rapporten, ontwerptek. of andere deliverables worden gegenereerd.
Optimalisatie; Constructies waarvoor een volledig parametrisch model is gemaakt, zijn vaak geschikt voor optimalisatiestudies. Evolutionaire algoritmes worden ingezet om efficiëntere optimalisaties uit te voeren. Galapagos van Grasshopper is een voorbeeld van een dergelijk algoritme
Flexibiliteit; Het bieden van flexibiliteit is waardevol tijdens het ontwerpproces. Aan het begin van een ontwerpproces is nog veel onduidelijk. Een parametrisch model is handig bij veranderingen. Als er wijzigingen optreden, hoeven dezelfde handelingen niet opnieuw te worden uitgevoerd.
Parametrisch ontwerpen disruptief?
“Weer aan het spelen met je spaghetti-modellen?”
Dat hoor je nog wel eens als er weer een parametrisch model op het scherm staat, opgezet in Dynamo of Grasshopper. Wel zien wij nog enige terughoudendheid voor toepassing van parametrisch ontwerpen in de projecten. Dit wordt mede veroorzaakt doordat naast gebruik van een nieuwe technologie, parametrisch ontwerpen ook een andere werkwijze vraagt.
Parametrisch ontwerpen kan leiden tot een verschuiving van werkzaamheden, van herhaaldelijk repetitief werk naar meer tijd voor integrale afstemming.
Huidige businessmodellen en verdienmodellen zullen daarbij gaan veranderen. Worden we betaald om een ontwerp te leveren, voor elke variant die we maken, of voor het inzicht in ontwerpkeuzen en voor de toegevoegde waarde van ons advies? Dit zal een verschuiving zijn naar meer hoogwaardig advies waarbij de kwaliteit van de oplossing, bijdrage of besparing aan het ontwerp telt in plaats van een vergoeding voor het leveren van enkel de eerste oplossing.
Wat is de meerwaarde
- Het proces is accuraat, er wordt exact voldaan aan vooraf gegeven regels;
- het levert constante kwaliteit, zonder menselijke fouten;
- modellen kunnen worden hergebruikt in andere projecten;
- verschillende ontwerpoplossingen kunnen worden verkend en inzichtelijk gemaakt, onder meer door simulatie;
- de relatieve prestatie ten opzichte van alternatieven kan worden gekwantificeerd;
- oplossingen kunnen worden geoptimaliseerd;
- het geeft flexibiliteit voor het ontwerpproces, er kan worden geanticipeerd op wijzigingen;
- ontwerpvrijheid word behouden;
- het proces wordt efficiënter: minder inzet, verkorting van doorlooptijd.
Heb je nog wel een creatief ontwerpproces wanneer je een parametrisch model gebruikt?
Natuurlijk! Wanneer u begint, is het heel belangrijk dat u weet wat u met het ontwerp wilt bereiken. Data op zichzelf heeft geen betekenis. U moet er waardes aan toekennen. Vervolgens versterkt het parametrisch model het creatieve proces door te laten zien hoeveel er binnen de gestelde randvoorwaarden mogelijk is. Vaak is dat veel meer dan u zelf zou bedenken. Gedurende het proces kunt waardes toevoegen en aanpassen. Zo wordt het model steeds verfijnder, totdat u uitkomt bij het gewenste resultaat.
