De komende decennia zijn veel bruggen in Nederland toe aan vervanging of renovatie. Dat vraagt om forse investeringen. Daarom is een efficiënte, innovatieve aanpak nodig, welke ook duurzaam en circulair is. IFD kan hiervoor een oplossing zijn: Industrieel, Flexibel en Demontabel bouwen.

Onderzoek van het Economisch Instituut wijst uit dat grote voordelen te behalen zijn als op grotere schaal prefabricage, standaardisatie en aanpasbaar bouwen wordt toegepast bij beweegbare bruggen. Niet alleen kan tot 15 procent worden bespaard op de bouw- en onderhoudskosten van bruggen, maar ook de bouwtijd en de verkeershinder worden beperkt. Bovendien vallen de CO2-emissies lager uit in vergelijking met de bestaande werkwijzen. De bouw van beweegbare bruggen wordt dus goedkoper, circulair én efficiënter.

Een beweegbare brug bestaat uit het brugontwerp, het bewegingswerk, de bovenbouw, onderbouw en tussenliggende interfaces. Die interfaces van onder andere het bewegingswerk, draaipunten en leuningen, worden bij IFD gestandaardiseerd: standaard verbindingen, vaste afmetingen, vaste stramienmaten en eenduidige montage. De elementen passen precies op en in de verbindingen, net als bij legostenen. De onderstaande video geeft uitleg over de principes van IFD

IFD-bouwen draagt bij aan de circulaire economie

Met IFD-bouwen is het mogelijk om elementen en onderdelen op het hoogst haalbare niveau te hergebruiken. Omdat elementen demontabel worden ontworpen, zijn ze herbruikbaar. Daarnaast zijn er afspraken gemaakt over de raakvlakken/interfaces van de elementen. Hierdoor zijn de onderdelen uitwisselbaar met elkaar.

Bouwvolume is cruciaal voor slagen van het IFD-principe

Alleen als we deze aanpak in de hele keten omarmen is het mogelijk om elementen in grotere series te vervaardigen. Er is een rol weggelegd voor wegbeheerders en de markt. Kleine investeringen zijn noodzakelijk in de aanpassing van productie- en logistieke processen. We kunnen kiezen voor een andere manier van samenwerken en een andere manier van infrabeheer. Opdrachtgevers hebben de verantwoordelijkheid om IFD mee te nemen in hun uitvragen en IFD zo echt toe te gaan passen in de praktijk.

Standaard en ook uniek

Dat veelvoorkomende elementen in serie en fabrieksmatig kunnen worden geproduceerd, betekent niet dat elke brug in Nederland er hetzelfde uit komt te zien. IFD is gericht op de verbindingen tussen elementen van een brug. De elementen zelf kunnen uniek blijven qua architectuur en qua functionaliteit, passend bij de locatie.

Ofwel: werken met geprefabriceerde elementen die onder standaard condities zijn geproduceerd, met maximale ontwerpvrijheid, en die snel en efficiënt aangebracht kunnen worden.

Uniforme afspraken maken

Omdat alle wegbeheerders in Nederland te maken krijgen met deze opgave, staat deze hoog op de Bouwagenda. De kracht van het IFD-principe is dat zoveel mogelijk partijen in de grond-, weg- en waterbouw (gww) met elkaar optrekken. Om IFD-bouwen mogelijk te maken is het noodzakelijk dat alle partijen in de keten volgens dezelfde afspraken gaan bouwen.

Daarin neemt NEN de regie. NEN ontwikkelt op dit moment, samen met wegbeheerders, bouwbedrijven, constructeurs en ingenieursbureaus een NTA (Nederlandse Technische Afspraak) voor verschillende interfaces die voorgeschreven kunnen worden bij het aanbesteden en bouwen van beweegbare bruggen. Het streven is om in 2020 de eerste beweegbare bruggen op basis van de NTA aan te besteden.

NTA van 1.0 naar 2.0

De eerste versie van de NTA was gereed in april 2019. Iedere deelnemende partij heeft zijn expertise ingebracht, gebaseerd op de uitvoeringspraktijk. Daar zit de kracht. De eerste versie bevat afspraken gericht op het ruimtebeslag en de bevestiging van elementen voor ophaalbruggen. De deelnemende partijen werken in 2020 aan verdere verdieping en verbreding van de NTA 1.0; door het formuleren van afspraken voor onderdelen die nog niet omschreven zijn in de eerste versie en afspraken vast te leggen voor andere typen beweegbare bruggen en vaste bruggen. Deze 2.0 versie is medio 2020 gereed en kan via de website van NEN kosteloos worden aangeschaft. Op termijn kan de NTA 8086 worden omgezet in een NEN-norm.

NTA 8086:2020 nl IFD-bouw beweegbare bruggen

Verder geven de volgende documenten achtergrondinformatie over de berekeningen die ten behoeve van de NTA zijn uitgevoerd.

• Referentieberekening ophaalbrug (voor versie 2.0)
• Berekeningen raakvlakken van draaipunten (voor versie 2.0)

Bronnen: CROW & NEN